Nieuwe collectiepresentatie in M: Neem je Tijd

Oud en nieuw

Lore: ‘‘We tonen een tiental werken – de helft oud, de helft hedendaags. De zaal lijkt dus leger dan bij ‘De kracht van beelden’, maar dat is de bedoeling. We willen de mensen stimuleren om rustig naar elk werk te kijken, en dat lukt niet als je ze overvoert.’’

‘‘Het eerste werk dat je te zien krijgt, is ‘Disque’ van Ann-Veronica Janssens. Dat is een aluminium schijf van een meter doorsnede. Als je dichterbij komt, zie je dat er uiterst fijne concentrische cirkels in geciseleerd zijn, een beetje zoals bij een oude langspeelplaat. In combinatie met de lichtinval verandert de schijf daardoor van uitzicht als je ze vanuit een andere hoek bekijkt.’’

‘‘Naast dat werk zie je de Kalenderwijzerplaat. Voor wie ze niet kent: het gaat om een cirkelvormige jaarkalender van rond het jaar 1500, waarop je onder meer de voortgang van de seizoenen ziet. Er zitten vijf eeuwen tussen die twee werken, maar toch gaan ze met elkaar in dialoog. Je zou haast kunnen zeggen dat ‘Disque’ een hedendaagse interpretatie van de Kalenderwijzerplaat is: niet alleen hebben ze dezelfde vorm, ze laten ook allebei zien hoe kunstenaars omgaan met het gegeven tijd.’’

Peter: ‘‘Weer een andere insteek zie je bij een 17de-eeuws stilleven van Gerrit van Stellingwerff. Er zit geen verhaallijn of tijdsboog in: al wat je ziet is een verzameling objecten. Maar de tijd is wel symbolisch aanwezig. Het werk is een zogeheten vanitas, een allegorie op de vergankelijkheid. Het is een waarschuwing aan de toeschouwer: kennis, geld, roem, bezittingen, vroeg of laat raak je het allemaal kwijt.’’

Lore: ‘‘Van Hans Op de Beeck tonen we dan weer ‘Gardening’, een video van een getekend landschap. Dat verandert met de seizoenen – soms haast onmerkbaar, soms abrupt. Een hedendaags werk, maar absoluut niet abstract. Je hoort er koormuziek van Thomas Tallis bij, een Engelse componist uit de 16de eeuw. De voortgang van de seizoenen herinnert aan de Kalenderwijzerplaat, en er zijn zeker ook links met de andere werken in de zaal. Maar die mag de bezoeker zelf invullen.’’

Stilstand in beweging

Peter: ‘‘Centraal in de ruimte staat ‘De zaaier’, het manshoge bronzen beeld van Constantin Meunier. Meunier heeft één moment uit een beweging vastgelegd, als op een foto. Maar de beweging van het zaaien duurt langer dan dat ene moment. En het is natuurlijk ook een driedimensionaal werk, waar veel bezoekers omheen zullen willen stappen – en dat kost tijd. Op zulke meerduidigheden willen we de bezoeker wijzen.’’

Lore: ‘‘We combineren wel werken uit verschillende periodes, maar het gaat niet om: wat is nu oude en wat nieuwe kunst? We willen mensen vooral uitnodigen om stil te staan en te kijken. En zélf op zoek te gaan naar antwoorden.’’

'Neem je Tijd', van 10.07.20 tot 23.04.23 in M.