Achter de schermen bij M: de baliemedewerkers

Lutt: “Ik werk van helemaal in het begin bij M. Het museum is opengegaan op 20 september 2009, en dat was meteen ook mijn eerste dag aan de balie. Daarvoor combineerde ik twee halftijdse jobs, maar toen ik hoorde dat ze bij M mensen zochten, heb ik meteen gesolliciteerd. Ik ben sowieso een museumbezoeker, en het sluit ook aan bij de studie die ik indertijd gedaan heb: functionele grafiek op Sint-Lucas – lay-out, illustraties, dat soort dingen. In Leuven werken vind ik ook super. Ik ben hier geboren en getogen. En ik kan te voet naar het werk!”

Fientje: “Ja, dat is bekend hier bij M: Lutt en haar wandelingetjes naar het werk (lacht).”

“Ik kom uit een heel andere branche: ik ben zestien jaar stewardess geweest. Maar corona heeft de sector hard getroffen, en de inhoud van de job is de voorbije zestien jaar ook enorm veranderd. Tijdens de lockdown ben ik een jaar nu eens gedeeltelijk dan weer volledig technisch werkloos geweest. Toen heb ik besloten een andere weg in te slaan.”

“Deze vacature leek me meteen wel iets. Thuis kwamen we heel veel in contact met muziek en kunst. En als ik in het buitenland was voor het werk, ging ik altijd de musea bezoeken als het even kon. Het is een wereld waarmee ik vertrouwd ben. Plus: het werk loopt ook een beetje gelijk met wat een stewardess doet: informatie geven, mensen ontvangen, contact met ze leggen… Ik ben vertaler-tolk van opleiding en dat is ook wel een troef. M krijgt veel Engels-, Frans-, Duits- en Spaanstaligen over de vloer. Ik heb gesolliciteerd, en sinds 17 mei ben ik hier aan de slag.”

Lutt: “Ik spreek zelf geen Spaans, maar dan behelp ik me wel met Frans of Engels. En we proberen toch altijd een beetje een verbinding te leggen met de bezoeker. Als het bijvoorbeeld een Portugees is, zeg je eens ’bom dia’, of zo. Dat wordt geapprecieerd, zelfs als dat het enige Portugees is dat je kent.”

Wat doet een baliemedewerker precies? Zijn er aspecten aan jullie job die het publiek niet ziet?

Lutt: “Het is in ieder geval veel meer dan een ticket verkopen. Over lopende tentoonstellingen hoeven we geen inhoudelijke uitleg te geven, maar we moeten wel zorgen dat mensen hun bezoek comfortabel kunnen starten. We heten ze welkom, verkopen het ticket, zeggen waar vestiaire is, dat ze hun grote tassen moeten wegzetten, waar ze een audiogids kunnen krijgen… Sommige bezoekers vragen ook naar een specifieke tentoonstelling, en dan leg je hen uit waar dat is.”

“Als er grote tentoonstellingen zijn, krijgen we hier per dag honderden mensen over de vloer. Wel, ik vind het heel belangrijk dat die laatste bezoeker een even warme ontvangst en een even duidelijke uitleg krijgt als de eerste. Dat je even enthousiast blijft.” 

“Voor de statistieken stellen we altijd een paar vragen aan de bezoekers: leeftijd, nationaliteit, postcode voor Belgen en Nederlanders geslacht, of het hun eerste bezoek is aan M, voor welke tentoonstelling ze komen… Je hebt er altijd die dan vragen of ze ook hun schoenmaat moeten geven, maar ik probeer het meestal te verpakken in een praatje. Terwijl ik hun ticket aan het maken ben, zeg ik dan: ‘Ha, is het de eerste keer dat je hier komt? En is er een specifieke tentoonstelling die je wil zien?’ Je laat niet merken dat je dat moet vragen.”

“En verder proberen we mensen warm te maken voor komende tentoonstellingen, en eventueel voor de lidmaatschapsformules van M – de M-bassadeurs, bijvoorbeeld. En we houden ook de bookshop open!”

Fientje: “Ik ben het nog allemaal aan het ontdekken, maar ik heb inderdaad gemerkt dat er het verkopen van lidmaatschappen en museumpassen een belangrijk deel is van wat wij doen. En ik heb ook gemerkt dat ik dat graag doe.”

Hoe benader je mensen dan voor bijvoorbeeld een M-bassadeurschap?

Fientje: “Je moet dat aanvoelen. Je spreekt met je bezoekers, en als je merkt dat ze M een warm hart toedragen en veel van kunst houden, dan begin je over die formule. Een kwestie van luisteren, eigenlijk. En zijn ze toch niet erg geïnteresseerd, dan laat je het meteen weer vallen.”

Hoeveel baliemedewerkers heeft M?

Fientje: “Eén voltijdse en twee deeltijdse - maar die werken vooral in het museumgedeelte van de Sint-Pieterskerk. De mensen van de backoffice - die de reservaties en zo regelen – die kunnen ook al eens inspringen. En we hebben ook nog jobstudenten.”

Lutt: “Als de lopende tentoonstellingen erg succesvol zijn, zit je met twee aan de balie, soms zelfs met drie - meestal jobstudenten. Bij ‘De Arenbergs’ stonden ze hier tot buiten aan te schuiven. In het weekend zijn er sowieso jobstudenten, omdat je je middagpauze moet kunnen nemen. Meestal is het dan ook wat drukker: gezinnen met kinderen en zo.”

Hoe ziet een normale werkweek eruit voor jullie?

Fientje: “Ik heb de werkregeling van Lutt overgenomen. Eén week heb ik woensdag vrij, de andere week, maandag, woensdag, zaterdag en zondag. Onze dagen beginnen rond kwart over tien en lopen tot kwart over zes, tenzij er vergaderingen zijn. Vanaf september beginnen we regelmatig om 9 uur, omdat je dan weer schoolbezoeken hebt. Misschien een druk schema, ja, maar voor mij is die vaste structuur een luxe. In de luchtvaartsector bestaat dat niet. Ik heb nooit vaste uren gehad.”

Bezoeken jullie zelf de tentoonstellingen?

Lutt: “Ja, je moet het wel gezien hebben, hé. Wij krijgen in principe altijd een rondleiding van de curatoren. Het gebeurt niet zo vaak dat bezoekers ons inhoudelijke vragen stellen, maar we krijgen wel veel reacties. Van ‘Zeg, wat was dat?!’ tot ‘Oh, zo mooi!’” Als we pertinente dingen horen, geven we dat door. Als er iemand een foutje gezien heeft in de teksten, bijvoorbeeld.”

Wat is de leukste kant van jullie job?

Lutt: “De dienstbaarheid. We maken mensen blij! Dat is iets dat in je zit, denk ik. Mijn dochters zeggen dat ook altijd: als jij op straat iemand ziet die precies wat verdwaald is, dan ga je meteen vragen of je kan helpen.”

Fientje: “Ik vind het ook heel fijn om in een culturele omgeving te werken. Alexis Gautier heeft hier binnenkort een tentoonstelling. Hij wil het museumpersoneel daarbij betrekken, en dus loopt hij hier vaak rond om een praatje te slaan. Hij is geïnteresseerd in wat wij doen, wij stellen vragen over zijn werk… Er is interactie. Met Vincent Geyskens heb ik dat ook gehad. Dat vind ik fantastisch. Het maakt de tentoonstelling interessant voor mij, en dat enthousiasme kan ik dan weer doorgeven aan de bezoekers.”

Lutt, jij gaat bijna met pensioen. Hoe kijk je terug op al die jaren bij M?

Lutt: “Ik ga dat zeker missen. Ik heb daarvoor misschien inhoudelijk rijkere jobs gehad, maar ik heb dit ook heel graag gedaan.”

“Ik denk dat ik snel weer andere dingen ga vinden om me bezig te houden, want ik ben niet van de zittende soort. Vrijwilligerswerk in de zorgsector, misschien. Ergens waar ik een verschil kan maken. Maar ik blijf zeker nog naar M komen. Voor de collega’s én voor de tentoonstellingen.”