Jan Vercruysse (1948-2018) is een van de meest invloedrijke Belgische kunstenaars. Op vraag van M stelde hij zelf een tentoonstelling samen met hoogtepunten uit zijn veelzijdige carrière.
Het visuele werk van Vercruysse komt voort uit zijn poëzie. In 1974 liet hij het schrijven van gedichten achter zich om zich op de beeldende kunst te richten zonder poëtische referenties ooit helemaal overboord te gooien. In 1984 verschuift het centrale thema in zijn werk van het gefotografeerde zelfportret naar het sculpturale stilleven. Dat plastische werk verwijst vooral naar de architectuur en het theater. Kolommen, panelen, meubelstukken, kaders, spiegels en allerlei andere theatrale elementen vormen samen merkwaardige entiteiten.
De grenzen van de zinvolle betekenis
Het oeuvre van Vercruysse kan opgedeeld worden in verschillende reeksen. Elke reeks is een nieuw onderzoek naar de plaats van de kunst en de kunstenaar. Kenmerkend voor de werkwijze van Jan Vercruysse zijn de thematische series waarbij hij een thema in een reeks werken uitbouwt. De uitwerking van een thema leidt tot een werk, dat een volgend werk veroorzaakt, dat op zijn beurt een volgend werk veroorzaakt. Zo gaat het verder tot aan de grenzen van de zinvolle betekenis, en de zinvolle plastische mogelijkheden.
Het verscheiden werk van Vercruysse bevat een heleboel verwijzingen naar kunsthistorische achtergronden. De afwezigheid van een onmiddellijk identificeerbare inhoud stelt de toeschouwer vaak voor raadsels. Naast een kunstfilosofisch parcours creëert Vercruysse vooral esthetische objecten. Zijn kunstwerken nemen ons mee op een lange reis via de topkunstwerken en de stromingen uit het verleden, die belangrijke vragen over de kunst stelden. Dat doet hij vooral door het vervreemdende gebruik van herkenbare alledaagse vormen, materialen en stijlen.
Vaak lijken de werken van Jan Vercruysse sporen van een wereld die er nooit was en nooit zal zijn, maar die ons toch herkenbaar voorkomt. Je kan de artefacten vergelijken met de bouwstenen van een stilleven, objecten die worden opgesteld voor de kunst, buiten het echte leven. Het aanwezige is afwezig. Hier zien we de dualiteit tussen de echte wereld en de kunst.
Belangrijke reeksen zijn de Portretten van de Kunstenaar (1978-1984), de Chambres (1983-1986) de Atopies (1985-1987), de TOMBEAUX (1987-1994), de M(M)-werken (1992-1998), Les Paroles (1993-1998), Les Paroles [Letto] (1998-2001) en vanaf 2004 de Places. Sinds 1994 ontwerpt Jan Vercruysse ook Labyrinth & Pleasure Gardens, waarvan er twee zijn uitgevoerd in Clarholz (Duitsland) en in Knokke.
Het werk van Jan Vercruysse is internationaal gewaardeerd en is onder meer te zien in grote Amerikaanse musea. Hij nam deel aan belangrijke kunstmanifestaties en groepstentoonstellingen. Hij had solotentoonstellingen in onder andere het Musée d'Art Moderne de la Ville de Paris (1986), Kunsthalle Bern (1989), Van Abbemuseum Eindhoven (1990, 1997), het Belgisch paviljoen op de Biënnale van Venetië (1993) en in het Museum Haus Lange und Haus Esters van Mies van der Rohe in Krefeld (1995). Recent stelde hij nieuw werk tentoon in Brooke Alexander Gallery, New York (2002), Centro Culturale Vistamare, Pescara (2004), in het Centro Arti Visive Pescheria, Pesaro (2007) en in de Turijnse galerie Tucci Russo, Studio per l'Arte Contemporanea (2009). In 2008 stelde hij tentoon op de kunstbeurs in Basel.
Een maandelijkse update van wat er in M te beleven valt?
Op de hoogte blijven van alle initiatieven, activiteiten en tentoonstellingen van M? Schrijf je hieronder in op de nieuwsbrief en dan zorgen wij op onze beurt voor jouw maandelijkse portie nieuws van M.
